Ork, ork, ork, soep eet je met een lepel. Rijst trouwens ook. Tenminste, dat vind ik. In Nederland zie ik regelmatig mensen die met vork hun rijst eten. Kan en mag allemaal, maar het kan makkelijker als je je rijst met een lepel eet (eventueel aangevuld met een vork of simpelweg je duim om het eten op je lepel te krijgen). In Nederland is het algemeen geaccepteerd om rijst met een vork (en mes) te eten.

Rijst eet je met een lepel Indonesië Eating Habits

 

Westerling versus local part 1

In veel Aziatische landen heb ik gemerkt dat het eten van rijst met een vork soms hele taferelen oplevert. Het is vaak niet zozeer de westerling die zijn rijst met een vork te lijf gaat die hiervoor zorgt. Er zit altijd wel ergens een local in de buurt die van nature een overtuigd rijst-eet-je-niet-met-een-vork-maar-met-een-lepel is en die overtuiging maar moeilijk kan onderdrukken.

 

Non-verbale communicatie

Aangezien ik zelf altijd te horen heb gekregen dat mijn non-verbale communicatie weinig ruimte voor interpretatie overlaat, heb ik in de loop van de jaren er hard aan gewerkt om dit meer te controleren. Tegenwoordig kijk je tegen een standbeeld aan als ik niet wil dat je mijn gevoelens leest. Toch laat ik vaak mijn non-verbaliteit de vrije loop. Het hoort ook een beetje bij mij. Een vriendin van mij zegt dat dat door mijn deels Aziatische genen komt. Ik zou het niet weten. Het boeit me eigenlijk ook niet.

 

En toch, ik weet niet of het zo lijkt omdat ik er op let of omdat die vriendin gewoon gelijk heeft: ik zie veel non-verbale communicatie bij de locals in Azië. Volgens dezelfde vriendin, die overigens nog nooit zelf in Azië is geweest, zijn de mensen in het Westen over het algemeen directer van aard en zullen er sneller wat van zeggen als ze ergens iets over vinden. In tegenstelling tot veel Aziaten die minder snel met hun gevoelens te koop lopen en meer verlegen van aard zijn, verbaal gezien dan. Des te groter vaak de non-verbale communicatie. Je moet het toch kwijt.

 

Westerling versus local part 2

Maar goed, die betreffende local dus die met een verwonderde en/of afkeurende blik de westerling gadeslaat die met een vork eet. Bij de local zie je non-verbaal een rits aan emoties voorbij trekken. Diegene wil zijn/haar blik wel afwenden om met het eigen eten bezig te zijn, maar het lukt gewoonweg niet.

 

De echt fanatiekeling stoot daarbij, indien aanwezig, zijn of haar tafelgenoot aan en fluistert zacht: “Moet je die nou zien, die eet zijn rijst met een vork.” Ik weet trouwens niet of ze dat exact in die bewoordingen zeggen, maar het duidelijk af te lezen aan hun non-verbale communicatie dat het iets in die trant moet zijn. Is er geen tafelgenoot aanwezig, dan wordt er haastig gezocht naar een medestander van een tafel verderop om daarmee een blik van verstandhouding uit te wisselen. Soms gepaard gaan met dramatisch rollen van de ogen. Maar de local zal er niets van zeggen. Mogelijk omdat de local te verlegen is om naar de westerling toe te lopen en een lepel aan te reiken.

 

Gelukkig maar dat je in de meeste restaurantjes of eetstalletjes in Azië niet eens een vork kunt bemachtigen als je met een rijstgerecht voor je neus zit. Je krijgt er standaard een lepel bij. Of in sommige gevallen twee stokjes of helemaal niets omdat je wordt geacht met je handen te eten. Op dat soort momenten zie je regelmatig de westerling non-verbaal allerlei emoties uitstralen. Maar om een lepel of zelfs een vork te vragen, doen er maar weinig. Omdat ze het local-gevoel willen ervaren. Of toch misschien omdat ze te verlegen zijn om ernaar te vragen?